वाहतूक व्यवस्थेत शिस्त आणण्यासाठी आणि नियम मोडणाऱ्यांवर कारवाई करण्यासाठी अनेक शहरांमध्ये ई-चलन प्रणाली सुरू करण्यात आली आहे. या प्रणालीमुळे नियम तोडणाऱ्या वाहनचालकांना तात्काळ दंड आकारणे शक्य झाले आहे. पण, हा दंड वसूल करण्यास अनेक अडचणी येत आहेत.
कडा शहरातील स्थिती
कडा शहरात ई-चलन प्रणालीचा वापर सुरू असून, शहरातील मोठ्या चौकांमध्ये सीसीटीव्ही कॅमेरे लावण्यात आले आहेत. हे कॅमेरे वाहतूक नियम मोडणाऱ्या वाहनांची नोंद घेतात आणि त्यावर दंड ठोठावला जातो. मात्र, आकडेवारीनुसार दंड वसुलीचा दर फारच कमी आहे.
दंड वसुलीची स्थिती
गेल्या वर्षभरात वाहतूक नियमांचे उल्लंघन करणाऱ्यांकडून एकूण 2 कोटी 11 लाख 71 हजार रुपयांचा दंड ठोठावण्यात आला. मात्र, त्यापैकी फक्त 56 लाख 19 हजार 200 रुपयेच वसूल करण्यात आले. म्हणजेच फक्त 26.5% दंड वसूल झाला, तर उर्वरित 73.5% रक्कम अजूनही थकबाकी आहे.
जानेवारी महिन्यात 3,269 ई-चलन जारी करण्यात आले, त्यातून फक्त 28,948 रुपये वसूल झाले, तर 2,94,740 रुपये थकबाकी राहिली. दर महिन्याला हीच परिस्थिती असते – दंड लावला जातो, पण फार थोडीच रक्कम प्रत्यक्ष जमा होते.
थकबाकीदारांवर कारवाई
वाहतूक पोलिसांनी थकबाकीदार वाहनचालकांवर कडक कारवाई सुरू केली आहे:
- वाहन जप्ती: दंड न भरणाऱ्या वाहनचालकांची वाहने जप्त केली जात आहेत.
- परवाना निलंबन: 5,000 रुपयांपेक्षा जास्त थकबाकी असणाऱ्यांचे वाहन परवाने निलंबित होत आहेत.
- गुन्हे दाखल: मोठ्या थकबाकीदारांविरुद्ध गुन्हे दाखल केले जात आहेत.
- वाहन खरेदीवर बंदी: थकबाकी असलेल्या वाहनचालकांना नवीन वाहन खरेदी करण्यास मज्जाव करण्यात आला आहे.
जनजागृती मोहीम
लोकांनी वाहतूक नियम पाळावेत आणि वेळेवर दंड भरावा, यासाठी वाहतूक पोलिसांनी वेगवेगळ्या जनजागृती मोहिमा सुरू केल्या आहेत:
- लोक अदालती: थकबाकीदारांना दंड भरण्यासाठी प्रोत्साहन देण्यासाठी लोक अदालती घेतल्या जात आहेत.
- प्रसार माध्यमांचा वापर: टीव्ही, रेडिओ, वर्तमानपत्रांद्वारे नागरिकांना माहिती दिली जात आहे.
- सोशल मीडिया प्रचार: फेसबुक, ट्विटर, व्हॉट्सअ‍ॅप यांसारख्या सोशल मीडियाद्वारे नियमांची माहिती दिली जात आहे.
वाहतूक नियम पाळण्याचे महत्त्व
ई-चलन प्रणाली ही वाहतूक नियमांची शिस्त ठेवण्यासाठी महत्त्वाची प्रणाली आहे. मात्र, ती यशस्वी होण्यासाठी नागरिक आणि वाहतूक पोलिस एकत्र काम करणे गरजेचे आहे.
- नागरिकांनी वाहतूक नियमांचे पालन करावे आणि दंड लावल्यास तो वेळेवर भरावा.
- वाहतूक पोलिसांनी दंड वसुली अधिक प्रभावी करण्यासाठी तंत्रज्ञानाचा चांगला वापर करावा.
जर सर्वांनी आपली जबाबदारी नीट पार पाडली, तर वाहतूक अधिक सुरक्षित आणि शिस्तबद्ध होईल. 🚦